پرسش شماره 7

سلام خانم دکتر می­بخشید امکانش هست راجع به افسردگی یه کم توضیح بدید؟ خواهرم من ۴۸ سالشونه الان 6 ساله که جدا شده از همسرش و بچه نداره. جديداً می­بینم که حال و حوصله بیرون رفتن رو نداره و خیلی هم لاغر شده میشه یه کم. راجع به افسردگی راهنماییم کنید؟

پاسخ

در جواب این دوست عزیزمون که در مورد افسردگی سوال پرسیدند اطلاعاتی درباره­ی این بیماری نوشتم امیدوارم که برای باقی دوستان نیز آگاهی دهنده باشد.

علائم افسردگی چیست؟

احساس غم و اندوه پایدار، احساس بی­لذتی از هر چیزی که برایمان زمانی لذت­بخش بود مثل روابط اجتماعی، کار، رابطه­ی جنسی، احساس بی­ارزشی و دست کم گرفتن خود، احساس گناه، کاهش تمرکز، پُرخوری و یا کم­خوری، پرخوابی و یا کم­خوابی، احساس ناامیدی نسبت به آینده، افکار مربوط به خودکشی، افکار مربوط به مرگ (نه فقط ترس از مرگ).

همه­­ی ما گاهی دچار احساس ملال، بی­حوصلگی، بی­انگیزگی، ناامیدی، بی­قراری و عدم توانایی درست برای­تصمیم­گیری می­شویم و تفاوتش با بیماری افسردگی در شدت و مدت زمان این علائم است.

ما در کیفیت­ها تفاوتی نداریم با یکدیگر. تفاوت­ها در کیفیت تجربه­ی علائم است. یک فرد افسرده می­تواند ۲ هفته­ی تمام خُلق غمگینی و اندوه را در تمام مدت روز تجربه کند و یا در تمام این مدت از هیچ­چیز لذت نبرد اما باقی افراد گاه به گاهی ممکن است بی­حوصله شوند.

علت افسردگی چیست؟

یکی از این علت­ها تغییرات شیمیایی در مغز است. (انتقال دهنده و هدایت کننده­های پیام­های عصبی در مغز)، عوامل محیطی و اجتماعی مثل طلاق، بیکاری، از دست دادن عزیزان و ژنتیک.

افسردگی ممکن است ناشی از تغییرات هورمونی ماهانه و یا یائسگی، بیماری­های عفونی، مشکلات تیروئید، صرع، تصادف، ضربه به سر و بیماری پارکینسون باشد.

نشخوار فکری (rumination):

تمایل به فکر کردن دائم به تجربه­ها و افکار غمگین یا جویدن مداوم افکار. افرادی که مدام به این فکر می­کنند که چرا فلان اتفاق بد افتاد یا چرا این مشکل برایم اتفاق افتاد، بیش­تر در معرض افسردگی هستند و جالب است بدانیم که زنان بیش­تر از مردان نشخوار فکری می­کنند.

افرادی که افسرده می­شوند خود را متفاوت از دیگران و تنها احساس می­کنند و گاهی گمان می­کنند فقط خودشان هستند که این مسئله را تجربه می­کنند. خوب است بدانیم که افسردگی یکی از شایع­ترین بیماری­های بشر است. آمارها نشان می­دهد یک نفر از ۵ نفر زن و یک نفر از ۱۰ مرد در طول زندگی خود افسردگی را تجربه می­کند.

باورهای راجع به افسردگی

خوب است بدانیم افسردگی نشان دهنده­ی ضعف شخصیتی، بی­ارادگی و ضعیف بودن نیست. افسردگی در همه­ی اقشار جامعه و تمامی طبقات جامعه، افراد تحصیل کرده و در جنسیت­های مختلف در همه­ی گروه­های سنی (حتی کودکان و نوجوانان، گاهی به شکل پرخاشگری)، در افراد مذهبی، در زنان و در مردان می­تواند اتفاق بیفتد و مانند هر بیماری درمان مختص خودش را می­طلبد.

هیجان

تعامل اجتماعی، احساسات و هیجانات تا اندازه­ای مسری هستند. تحقیقات نشان می­دهد دانشجویانی که سه هفته در کنار یک فرد افسرده زندگی می­کنند، علائم افسردگی در آن­ها نمایان می­شود.

خانواده

افرادی که به افسردگی مبتلا می­شوند، به این علت که مدام درباره­ی مسائل و دیگران و دنیا و آینده با بدبینی، بدگویی، منفی­بافی، شکوه و شکایت می­کنند، به دنبال مقصر می­گردند و خود را قربانی شرایط زندگی می­بینند، اطرافیانشان از کمک به آن­ها خسته ناامید می­شوند و تنهایشان می­گذارند و همین موضوع دوباره چرخه­ی طرد و تنهایی را در آ­ن­ها به راه می­اندازد و افکارشان تأیید می­شود و روز به روز تنهاتر و منزوی­تر و بدبین­تر به دیگران می­شوند.

خودکشی

اگر کنار فردی با بیماری افسردگی زندگی می­کنید، با جدی گرفتن صحبت­هایی راجع به خودکشی­اش، از دیدن بخشش­های غیرعادی اموالش و خوب شدن ناگهانی و ناپدید شدن افسردگی شدید یک فرد، گاهی زنگ خطری برای اطرافیان است که باید جدی گرفته شود. شاید زمان خودکشی این فرد نزدیک شده است.

کمک حرفه­ای

برای درمان از روانشناس و روانپزشک (دارو درمانی) کمک بگیریم و هر نوع صحبت خودکشی از زبان اطرافیان حتی کودکانمان را جدی بگیریم. درمان­های روان­درمانی دارو درمانی می­توانند بسیار کمک کننده باشند برای همه­ی کسانی که در قعر چاه تاریک ذهنشان فرو رفته­اند.